Vì sao gan bị nhiễm mỡ?

Như đã nói ở trên, gan là một công xưởng chuyển hóa lớn. Trong sự chuyển hóạ chất béo, gan là phần trung tâm. Tế bào gan qua tác dụng oxy hóa, mỡ hóa và tác dụng bài tiết lipoprotein tỷ trọng rất thấp.

(1) Một chất giống như chất béo (loại sterol) có trong máu và trong hầu hết các mô, đặc biệt ở mô thần kinh. Cholesterol và các muối của nó là các thành phần quan trọng của màng tế bào, là tiền chất của nhiều hormon steroid và muối mật. Số lượng cholesterol cần hàng ngày ở phương Tây là khoảng 500 - l00 mg/ ngày. Cholesterol được tổng hợp trong cơ thể từ acetat, chủ yếu là tổng hợp ở gan. Nồng độ trong máu thường là 140 - 300 mg/ lOOml (3,6 -7,8mmol/L). Sự gia tăng nồng độ trong máu thường phối hợp với chứng xơ vữa mạch. Trong đó cholesterol là một thành phần chính. Cholesterol cũng là một thành phần của sỏi mật

Gan trong quá trình tiêu hóa, hấp thu, phân giải, hợp thành, vận chuyển... mỡ đều có tác dụng quan trọng. Bất cứ một mắt xích nào xuất hiện chướng ngại đều có thể làm cho lượng mỡ trong gan tồn đọng, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ. Những bệnh thường thấy có các loại sau:

(1) Hấp thu quá nhiều lượng mỡ trong thực vật: Vi thể nhũ trấp(1) hấp thu từ loại mỡ trong thực vật, phân giải thành glycerin và acid béo. Tiếp theo, trong tế bào hợp thành triglycerid. Việc gan hấp thu acid béo tự do là không có giới hạn, nhưng tác mng chuyển hóa đó là giới hạn. Do vậy, trong thòi gian dài, ăn những thức ăn có lượng mỡ cao sẽ tạo thành lượng mỡ tồn đọng của triglycerid, vì thế hình thành gan nhiễm mỡ.

(2) Giảm khả năng sử dụng acid béo trong gan: Trong tình trạng bình thường, acid béo được hấp thu vào gan có thể trải qua tác dụng oxy hóa, chuyển hóa thành năng lượng. Nhưng khi uống rượu quá nhiều, thiếu vitamin nào đó (như nicotinic(2) và vitamin B2(3)

Xem thêm: Bệnh gan nhiễm mỡ là bệnh gì?

chú thích:

(1) Những phần nhỏ li ti của chất béo có trong máu sau khi chất béo được tiêu hóa và hấp thu từ ruột non.

(2) Một loại vitamin B. Acid nicotinic là chất dẫn xuất của pyridin và có thể thay đổi qua lại với amid của nó là nicotinamid. Cả hai dạng vitamin đều có tác động như nhau. Nicotinamid là thành phần của coenzym NAD (nicotinamid adenin dinucleotid) và NADP là dạng phosphat của nó. Nicotinamid cần có trong chế độ ăn, nhưng cũng có thể được tạo thành với số lượng nhỏ từ acid amin thiết yếu tryptóphan. Thiếu vitamin này sẽ bị bệnh pellagra.

cách nhịn ăn, dinh dưỡng không tốt, bệnh tiểu đường... đều làm cho những hormon này khác thường. Do dó, làm cho sự phân ly acid béo trong máu tăng lên, dẫn đến sự hình thành gan nhiễm mỡ.

(4) Sự trở ngại bài tiết và hợp thành lipoproteina0> tỷ trọng rất thấp: Liporotein tỷ trọng rất thấp là hình thức kết hợp giữa triglycerid và lipoprotein, mục đích để vận chuyển triglycerid trong gan đến máu. Khi chức năng vận chuyển này khác thường như lúc viêm tế bào gan, hoại tử(n) có thể sẽ làm cho sự kết hợp giữa triglycerid và apoprotein xảy ra sự cố. Khi dinh dưỡng không tốt, chứng hạ protein máu sẽ làm cho nguyên liệu của sự hợp thành lipoprotein không đủ. Những thuốc như tetracyclin có khả năng làm giảm bớt sự

tại trong cơ thể dưới dạng glycogen. Nồng độ glucose trong máu được giữ được khoảng 5mmol/L do tác động của nhiều hormon, chú yếu là insulin và glucagon. Nếu nồng độ glucose trong máu xuống thâ'p hơn mức này có thể gây ra các triệu chứng bệnh lý. Ngược lại, nếu mức glucose máu tăng cao hơn mức bình thường, khoảng lOmmol/L, sẽ có tình trạng tăng đường huyết. Đây là một triệu chứng của đái tháo đường.

(10) Một chất trong nhóm các protein kết hợp với các chất béo hay các lipid khác (như cholesterol) có trong máu và bạch huyết. Lipoprotein có tầm quan trọng trong việc chuyên chở các lipid trong máu và bạch huyết.

(11) Tình trạng một số hay toàn thể các tế bào trong một cơ quan hay mô bị chết do tổn thương bệnh lý, vật lý hay hóa học, hoặc có trở ngại về cung cấp máu hợp thành của apoprotein... Tất cả những nguyên nhím này đều gây ra gan nhiễm mỡ.

Nguồn: blog bệnh gan nhiễm mỡ